Jafnréttissamningurinn
Í jafnréttissamningnum 2023 birtist sýn aðildarfélaga BHM á kjarasamninga á opinberum markaði og samfélagsáskoranir fram undan.
Áherslur aðildarfélaga BHM
Í komandi kjarasamningum eru að tryggja aukinn kaupmátt launa á kjarasamningstímabilinu.
7 áherslur eru í forgrunni.
1. Prósentuhækkanir
Laun hækki í prósentum og hagvaxtarauki verði inni í öllum samningum
2. Jöfn laun fyrir jafnverðmæt störf
Leiðrétt verði kerfisbundið vanmat sem birtist í grunnlaunasetningu í þeim störfum sem að mestu leyti eru unnin af konum
3. Veikindaréttur verði útvíkkaður
Veikindaréttur nái til alvarlegra veikinda og fráfalls nákominna, auk þess sem veikindaréttur vegna barna nái að 18 ára aldri
4. Tilgreind séreign fyrir opinbert starfsfólk
Opinberu starfsfólki verði gert heimilt að ráðstafa 3,5% af skylduiðgjaldi í tilgreinda séreign. Tilgreind séreign verði almenn heimild á vinnumarkaði
5. Hækkun persónuuppbóta
Persónuuppbætur verði hækkaðar í skrefum og fjárhæðir samræmdar milli vinnumarkaða
6. Réttindi foreldra í fæðingarorlofi verði tryggð
Umsamdar eingreiðslur nái til allra foreldra og forsjáraðila barna í fæðingarorlofi
7. Þörfin á sí- og endurmenntun verði viðurkennd
Fólk verði stutt betur til starfsþróunar í ljósi örrar þróunar starfa á vinnumarkaði
Aðkoma stjórnvalda
Varðar beitingu skattkerfis og tilfærslukerfa til að tryggja félagslegan stöðugleika og leiðréttingu á kerfisbundnu óréttlæti í virðismati starfa.
8 áherslur eru í forgrunni.
Stjórnvöld:
1. Leiðrétti skakkt verðmætamat
Skuldbinding frá 2016 um launaleiðréttingu í vanmetnum störfum vegna breytinga á lífeyriskerfi opinberra starfsmanna verði efnd með tímasettum, markvissum aðgerðum. Tryggja þarf sveitarfélögum og stofnunum ríkisins fjárhagslega getu til að greiða jöfn laun fyrir jafnverðmæt störf
2. Auki sanngirni í skattlagningu
Draga verður úr hvötum til að telja fram laun sem fjármagnstekjur, innleiða bankaskatt að nýju og hækka hlutdeild almennings í arðsemi sameiginlegra auðlinda þjóðarinnar
3. Styðji við heimili sem búa við íþyngjandi húsnæðiskostnað
Með fjölþættum aðgerðum og framlengja almenna heimild til skattfrjálsrar nýtingar séreignarsparnaðar til kaupa á íbúðarhúsnæði til eigin nota eða til ráðstöfunar upp í höfuðstól láns
4. Lögfesti styttingu vinnuvikunnar
Í 35 stundir í dagvinnu og 32 tíma í vaktavinnu
5. Afnemi aldurstengda mismunun
Svo fólki á opinberum markaði sé heimilt að vinna lengur en til sjötugs ef það kýs og haldi þá óbreyttri söfnun lífeyrisréttinda
6. Hækki hámarksgreiðslur í fæðingarorlofi
Auk þess sem sett verði langtímaviðmið um þróun fjárhæða
7. Efli hvata til háskólanáms með auknum námsstyrkjum
Með námsstyrkjum og lánum er hægt að tryggja jafnrétti til náms. Auka þarf sveigjanleika við endurgreiðslu námslána og námslán skulu falla niður við töku eftirlauna, varanlega örorku/veikindi eða greiðslu af lánum í 40 ár
8. Marki atvinnu- og menntastefnu
Í samstarfi við aðila vinnumarkaðar. Mikilvægt er að líta til tengsla menntunar, vinnumarkaðar, lífskjara og hagvaxtar og búa til heilsteypta stefnu til betri lífskjara